Miesiąc Japoński w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie to wydarzenie, które od kilku lat przyciąga do Ogrodu rzesze osób zafascynowanych Japonią i wszystkim, co z nią związane. Z roku na rok miłośników naszego Ogrodu i Japonii jest więcej, bo też coraz więcej osób dowiaduje się o tej inicjatywie i choć raz pragną odwiedzić Ogród Botaniczny w Powsinie w tym czasie. A przy okazji podsumowania tegorocznego Miesiąca Japońskiego warto przypomnieć, skąd wziął się pomysł na to wydarzenie. Jego korzenie tkwią w… drzewach, i to dosłownie, bowiem chodzi o historyczny moment, kiedy to Polska w 1995 roku otrzymała tysiąc drzew wiśni (sakur) od mieszkańców prefektury Hokkaido, a konkretnie członków Związku Zawodowego Wschodnich Kolei Japońskich i Stowarzyszenia Matek i Sióstr z miejscowości Asahikawa na Hokkaido które zostały posadzone w różnych miejscach Warszawy i okolic, m.in. w ogrodach Zamku Królewskiego i na Skarpie Podzamcza, w Łazienkach, w parkach w Wilanowie i na Ursynowie, na Polach Mokotowskich, na Wybrzeżu Gdańskim i w jeszcze kilku innych miejscach. Duża część z otrzymanych drzewek nie utrzymała się długo. Winę za to ponosi nasz klimat, znacznie ostrzejszy niż na Hokkaido. W 1997 roku część drzewek trafiła do Ogrodu Botanicznego Polskiej Akademii Nauk. Historia ta jest jednak znaczenie dłuższa i ma wiele wątków, o czym można przeczytać w publikacji pt. „Sakura w Ogrodzie”, która została wydana w kwietniu tego roku. Jest to pięknie wydany album, bogato zdobiony fotografiami nie tylko wiśni rosnących w naszym Ogrodzie, ale zdjęciami z pobytu w Japonii wykonanymi przez autorów poszczególnych rozdziałów, w tym Japonki Toshie Kuwahary, która na łamach albumu napisała o tradycji hanami i znaczeniu sakury dla wpółczesnego Japończyka .
Drzewa sakurowe rosnące w Ogrodzie liczą już sobie 29 lat, dlatego z inicjatywy prof. Romualda Zabielskiego, wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk, postanowiono powiększyć tę kolekcję i 28 kwietnia z udziałem wielu znakomitych gości, w tym Ambasadora Japonii Tsukasa Kawady, uroczyście posadzono 33 odmiany wiśni: Prunus 'Kiku-shidare-zakura’, Prunus × subhirtella 'Pendula Plena Rosea’, Prunus × yedoensis 'Ivensii’, Prunus × yedoensis ‘Shidare Yoshino’, Prunus × subhirtella 'Fukubana’, Prunus pendula 'Beni-shidare’, Prunus 'Snow Fountains’, Prunus serrulata 'Kanzan’, Prunus serrulata 'Shimidsu’, Prunus ‘Accolade’. Poza przedstawicielami Ambasady Japońskiej w uroczystym sadzeniu wiśni wzięli udział wiceprezesi Polskiej Akademii Nauk prof. prof. Paweł Rowiński i Romuald Zabielski, kanclerz PAN Tadeusz Latała, zastępca burmistrza Dzielnicy Ursynów Piotr Zalewski, radni Sylwia Krajewska i Krystian Malesa, dyrektor Kampinowskiego Parku Narodowego Mirosław Markowski i wielu innych znakomitych gości.
Miesiąc Japoński w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie to przede wszystkim wiśnie, ale także inne gatunki roślin pochodzących z Japonii lub cenionych w tym kraju, z których setki rosną w Ogrodzie. Gatunki te zostały oznaczone specjalnymi etykietami z japońską flagą, aby na czas Miesiąca Japońska wyróżniać się na tle innych wspaniałych roślin, które porastają Ogród.
Podczas Miesiąca Japońskiego nie mogło zabraknąć akcentów naukowych, wszak Ogród Botaniczny jest częścią Polskiej Akademii Nauk i to naukowcy stanowią jej trzon. Do udziału w wydarzeniu zaproszonych zostało wielu znakomitych naukowców z różnych dziedzin, których połączyła Japonia. Na otwarciu Miesiąca Japońskiego gościliśmy prof. prof. Mariana Piskułę, Dariusza Skarżyńskiego i dr. hab. Radosława Kowalskiego z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN oraz dr hab. Edytę Skrzypek z Instytutu Fizjologii Roślin PAN z Krakowa. Zaś zakończenie Miesiąca Japońskiego uświetniło spotkanie z dr. hab. Marcinem Taciakiem z Instytutu Fizjologii i Żywienia Zwierząt PAN. Dzięki ich wspomnieniom mogliśmy dowiedzieć się nie tylko jakie badania naukowe prowadzili w japońskich instytutach, ale jak mieszkali i żyli na co dzień, w jakich zasmakowali potrawach, co ich najbardziej urzekło i jakie pamiątki przywieźli ze sobą do Polski. Wszyscy zgodnie wspominali Japonię z rozrzewnieniem i zapewniali, że kiedy tylko mogą, wracają do niej, bo każdy z nich zostawił tam kawałek własnego serca i… japońskich przyjaciół, z którymi łączą ich wyjątkowe więzi.
Osoby związane z nauką i Japonią gościły również u nas podczas Festiwalu Kuchni Japońskiej, który miał miejsce 28 i 29 kwietnia. Mogliśmy wysłuchać wykładu dr hab. Iwony Kordzińskiej-Nawrockiej z Katedry Japonistyki Uniwersytetu Warszawskiego o charakterystycznych potrawach kuchni japońskiej oraz doktorantki na Wydziale Orientalistyki UW Moniki Nawrockiej, która przedstawiła najstarszą ceremonię kulinarną rodu Shijō, w której osobiście uczestniczyła. Wykład dał również Dariusz Richter – dyrektor ds. rozwoju w Kuchniach Świata – naszego partnera Miesiąca Japońskiego, który przybliżył słuchaczom japońską filozofię dotyczącą relacji człowiek – jedzenie, która nieustannie zmienia tradycyjne potrawy i technologie w naszym świecie. Zaś Sandra Stefanik z firmy Kokoro zdradziła wszystkie tajemnice związane z dobroczynnym wpływem zielonej herbaty na organizm ludzki.
Jak co roku, tak i w tym, w ramach Miesiąca Japońskiego zorganizowano konkursy: po raz trzeci fotograficzny na najpiękniejsze zdjęcie kwitnącej sakury, w którym zwyciężyło zdjęcia pana Edwarda Warownego z Konstancina-Jeziorny oraz plastyczny dla dzieci przedszkolnych „Wachlarze japońskie”. Uroczyste wręczenie nagród maluchom odbyło się z udziałem najwyższych przedstawicieli Polskiej Akademii Nauk oraz Dzielnicy Ursynów, skąd dzieci otrzymały nagrody wraz z prezentami z Ogrodu Botanicznego i Kuchni Świata. Opis tego wydarzenia TUTAJ link wkleić https://ogrod-powsin.pl/o-nas/aktualnosci/nagrody-za-wachlarze
Miesiąc Japoński już się zakończył, ale do końca maja można oglądać jeszcze plenerową wystawę fotograficzną „Japonia oczami Polaków”, na którą złożyły się zdjęcia osób zafascynowanych Krajem Kwitnącej Wiśni, którzy aparatem uwiecznili ważne dla nich miejsca, ciekawe sytuacje i wydarzenia, jakich byli świadkami podczas pobytu w Japonii. Podczas wernisażu, który odbył się 23 marca, autorzy fotografii (Ludmiła Kot, Aneta Mojduszko, Romuald Zabielski oraz Gaston Kot) podzielili się opowieściami z pobytu w Japonii oraz opowiedzieli wiele zaskakujących dla nas Europejczyków ciekawostek związanych z tym krajem.
Niesłabnącym zainteresowaniem zwiedzających Ogród Botaniczny cieszyła się przez cały czas jej eksponowania wystawa rysunku i rzeźby Józefa Wilkonia – wybitnego ilustratora, malarza, rzeźbiarza, twórcy plakatów i scenografii teatralnych, a także pisarza i edukatora, zorganizowana wspólnie z Kolonią Artystyczną. Obecny na wernisażu autor opowiedział o swoich związkach z Japonią i o swojej popularności w tym kraju, gdzie w muzeach: Oshima Museum Pictures Book, w Chihiro Art Museum w Azumino i w Koruisauawyeksponowanych jest około czterysta jego prac. Wernisaż uświetnił swoją obecnością Ambasador Japonii Tsukasa Kawada wraz z małżonką oraz wiceprezes Polskiej Akademii Nauk prof. Romuald Zabielski. Pojawiło się wielu warszawskich artystów ze świata muzyki i sztuki oraz liczni gości zafascynowani dziełami mistrza.
Miesiąc Japoński w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie to czas poznawania kultury Japonii poprzez szereg różnorodnych aktywności, m.in. takich jak warsztaty origami, kokedamy, drzeworytu japońskiego, spektakle teatralne, fotografowanie roślin japońskich, wykłady i prezentacje, degustacje potraw i napojów, kiermasze rękodzieła czy spacery z przewodnikiem wśród typowych roślin japońskich, m.in. magnolii, azalii, różaneczników.
Dziękujemy Ambasadzie Japonii za objęcie honorowym patronatem tego wydarzenia oraz przyznania jej statusu wydarzenia towarzyszącego obchodom 100-lecia nawiązania stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Japonią.
Dziękujemy za patronat honorowy Prezesowi Polskiej Akademii Nauk. Dziękujemy za partnerstwo i możliwość spróbowania japońskich specjałów Kuchniom Świata, a za patronat medialny dziękujemy Radiu dla Ciebie i serwisowi Japonia-online.
Ale przede wszystkim dziękujemy wszystkim, którzy wzięli udział w naszych wydarzeniach i odwiedzili w tym czasie Ogród pełen japońskich akcentów. Mamy nadzieję, że w przyszłym roku Miesiąc Japoński będzie jeszcze bogatszy w wydarzenia i jeszcze więcej osób i instytucji zaangażuje się w promocję Japonii nad Wisłą.
Małgorzata Szymańczyk