W ogrodzie warzywnym pięknie prezentuje się modrak morski – Crambe maritima (katran morski, kapusta morska). Jest to jadalny gatunek byliny z rodziny kapustowatych (Brassicaceae).

Modrak był uprawiany jako warzywo już w starożytnym Rzymie i Grecji. Marynowane pędy modraka rzymscy żeglarze zabierali ze sobą w podróż, dzięki czemu chronieni byli przed szkorbutem. Od XVII wieku modrak był bardzo ceniony w Europie, panowała wówczas powszechna moda na jego uprawę w ogrodach wyższych warstw społecznych. W połowie XIX wieku na Wyspach Brytyjskich uprawiany był niemal w każdym przydomowym ogrodzie, podobnie było w Stanach Zjednoczonych. W końcu XX wieku jako zapomniane warzywo modrak zaczął być  promowany i wprowadzany ponownie do upraw na terenach Wielkiej Brytanii i w północnej Francji.

Modrak morski w ogrodach uprawia się jako warzywo, ale dziko rośnie nad brzegami mórz w Anglii czy Norwegii. Ze względu na tolerancję zasolenia oraz walory odżywcze gatunek uważany jest za jedno z warzyw przyszłości.

Jest to gatunek rzadki i objęty ochroną, a jego stanowiska w stanie dzikim są zagrożone wyginięciem. Jest długowieczną byliną. Tworzy zwarte, gęste kępy o wysokości ok. 30-50 cm. Ma wzniesioną szarawo-zieloną łodygę i duże – nawet 40-centymetrowe – silnie pofalowane liście dolne z długimi, mięsistymi ogonkami. Kwitnie dość obficie od maja. Jego białe czteropłatkowe kwiaty są zebrane w gęsty kwiatostan i przyciągają liczne owady zapylające. Jest rośliną miododajną.

Smakuje podobnie jak spokrewnione z nim brokuły, szparagi lub jarmuż. Jadalne są młode pędy poddane etiolacji (czyli wybielaniu pędów) oraz liście i ogonki liściowe. Wybielone pędy modraka mają delikatny orzechowy smak i kruchą, chrupką konsystencję. W smaku przypominają szparagi lub kalafior i zawierają witaminę C oraz związki mineralne. Liście najlepiej zbierać w drugim lub trzecim roku po posadzeniu. Do spożycia nadają się ogonki liściowe i łodygi, które po umyciu gotuje się na parze lub w wodzie zwykle po uprzednim związaniu w pęczki. Zbyt długo gotowane tracą walory smakowe i twardnieją. Pędy podawane są jak szparagi, a młode liście jak szpinak. Młode pędy spożywane mogą być także na surowo w postaci sałatek i surówek. Przyrządzając modraka na surowo, należy pamiętać, że tak jak inne warzywa z rodziny kapustnych może powodować wzdęcia. Jeśli nie istnieją żadne przeciwwskazania zdrowotne, to właśnie surowe, młode liście są najbardziej wartościowe. Spożywanie modraka morskiego dobrze działa na organizm, wpływa na cerę i zdrowe włosy oraz pomaga utrzymać prawidłową masę ciała.

Warto zobaczyć tę roślinę oraz wprowadzić jako warzywo do własnego ogrodu.

Ewa Napiórkowska